Kedilerde Tüy Yumağı Neden Olur, Belirtileri Nelerdir?
Kedilerde en temel sağlık problemi olan tüy topakları ya da kedilerde tüy yumağı problemi, kedilerin uyanık olduğu zamanlarda en sık yaptıkları tüy temizliğinden kaynaklanan bir problemdir.
Kediler, günün büyük bölümünü uykuda geçiren varlıklardır. Uyanık oldukları zamanlarda ise oyun oynarlar, mama yerler ve buna ek olarak tüy temizliği yaparlar. Kedilerin dilleri, özel bir yapıya sahiptir. Kedilerin dillerindeki özel yapı, hem vücutlarındaki ölü tüyleri temizlemeye yardımcı olur hem de kan dolaşımını arttırır. Bu durum, kedilerin doğalarında olan bir şeydir yani normal olarak kabul edilir. Anormal olan ise daha doğru kedi sahiplerinin dikkat etmeleri gereken durum ise sevimli patilerin yuttukları bu tüylerin zaman içinde böbrek yetmezliği, sindirim sistemi problemi gibi önemli sorunlara yol açmasına karşı yapacakları işlemin ne olduğunu bilmeleridir.
Konu İçeriği
Kedilerde Tüy Yumağı Oluşumu Neden Olur?
Kediler, aslında doğada yaşayan varlıklardır. Ancak M.Ö 1500’lü yıllardan sonra kediler evcilleştirilmeye başladı. Kediler doğada iken de temiz varlıklardı eve geçtiklerinde de bu yönlerini kaybetmediler. Ancak doğada olan kedilerde de evcil kedilerde de tüy topaklanması sorunu vardır. Bu, onların tabiatlarında olan bir şeydir ve engellenemez. Kediler, uyanık oldukları zamanlarda temizliklerine zaman ayırırlar ve ölü tüylerini, dillerinin özel yapısı ile temizlerler. Bu arada aynı zamanda dillerini kullanarak ölü tüyleri temizlerken kan dolaşımını da hızlandırırlar.
Kedilerin temizledikleri ölü tüyler dillerine yapışır ve buradan da midelerine iner. Doğanın sevimli canlıları, tüyleri yuttukça midelerinde birikir ve bir süre sonra rahatsızlık vermeye başlar. Doğada olan kediler yani “yabani kediler” midelerinde topak haline gelmiş tüy yumaklarını temizlemek için çim yerler. Çim, kedilerin kusmasına neden olur ve yuttukları ölü tüyler, iç içe geçmiş şekilde kusmuk ile birlikte dışarı atar.
Buraya kadar da her şey normaldir, asıl anormal olan durum bundan sonra başlar. Yani kedilerin dışarı atamadıkları tüylerin kedilere ne denli zarar verdiğini bilmek…
Kedilerde Tüy Yumağı Belirtileri Nelerdir?
Kedilerde tüy yumağı belirtileri genel olarak aynıdır. Kedilerde öğürme ve tüy yumağı kusması, bariz olarak kendini gösteren belirtilerdir. Ancak buna ek olarak iştah kaybı, halsizlik, ishal veya kabız gibi sindirim sorunları gibi belirtiler de kedilerde tüy topaklanması belirtileri olarak kabul edilmektedir. Bu tip durumlarda yapılması gereken öncelikli iş, uzman bir veteriner hekime gösterilmeleridir. Veteriner uzmanın belirlediği yol haritasına uygun olarak bu problemden kurtulmak daha kolay olacaktır.
Kedi Tüy Yumağı Tedavisi Nasıl Olur?
Kedi sahiplerinin dikkat etmeleri gereken bir problem olan kedilerde tüy yumağı problemi, tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Her ne kadar bu durum kedilerde “normal” olarak karşılasan da sonuçları farklı olabileceği için erken dönemde veteriner hekime gösterilmeleri gerekir.
Tüy yumağı tedavisi, çeşitli bazı muayeneler sonucunda tespit edilir. Kedinin tüy yumağı tedavisi için öncelikle fiziki muayeneler yapılır, hastalığın öyküsü dinlenir ve bundan sonra kan tahlili, röntgen, ultrason gibi tetkikler yapılarak sorunun ana kaynağı ve tahribat sonucu çözümlenerek bir yol izlenir. Kedinin sindirim sisteminde bir tıkanıklık varsa cerrahi operasyon da gerektirebilir.
Genel olarak eğer sindirim yolu sistemine ya da farklı bir hastalığa yol açmamış ise malt macunu kullanılması önerilir ya da yukarıda söylediğimiz gibi zeytinyağı kullanılması öğrendir. Ancak tüm bunlara ek olarak şunu kesin bir dille söylememiz gerekir.
“Kedilerde tüy yumağı problemi, basite alınacak bir durum değil. Kedinizin sağlıklı kalabilmesi için bu sorunu aşmanız gerekir.”
Kedilerde Tüy Yumağı Nasıl Önlenir?
Kedilerde tüy topaklanması probleminin önüne geçmek için izlenmesi gereken 3 ana konu vardır. Bunlar;
- Düzenli olarak taramak
- Malt macunu kullanmak
- Kediyi gözlemlemek
- Diyette Değişiklik Yapmak
Kediler, her ne kadar tüy temizliğini kendileri yapsalar da bazen bu onlar için yeterli gelmeyebilir. Bu nedenle düzenli olarak kedi taramak önemli oranda tüy yumağı sorununun önüne geçebilir.
Kediler için özel olarak formüle edilmiş kedi maltı kullanmak da doğru bir çözüm yöntemidir. Kedi malt macunu, içerisinde malt ve diğer bazı bileşenlerin yer aldığı bir üründür. Haftada 2-3 defa ya da kedinin durumuna göre her gün 1 defa kedi maltı yedirmeniz de kedinizin tüy topaklanması problemini çözmeye yardımcı olabilir.
Kediler, genel olarak tüy temizliği yaparlar. Uzun süredir beraber yaşıyorsanız zaten hangi dönemlerde bunu yaptığını görebilirsiniz. Eğer kediniz anormal bir şekilde tüylerini yalıyorsa bu bir cilt hastalığı habercisi olabilir. Bu durumda veteriner uzmanına göstermeniz, daha sağlıklı sonuç almanızı sağlayacaktır.
Kedinizin tüy yutma problemi, eğer farklı nedenlerden kaynaklanmıyorsa, sorunun çözümüne diyette yapılacak değişiklikler faydalı olacaktır. Bunun için mesela lif oranı yüksek kedi mamaları kullanabilirsiniz. Yapılan araştırmalara göre Psyllium kabukları, kedilerde öksürme, geyirme ve kusma problemini %30 oranında düşürdüğü gözlemlenmiştir.
Psyllium kabukları, yapısındaki liften dolayı yutulan tüy ve kılların yiyecek parçacıklarına bağlanmasını teşvik ederek, tüylerin mideden bağırsaklara kolaylıkla geçmesini sağlamaktadır.
Uzmanlar, lifin kedilerde “anti-hairball” etkisi yarattığını söylemektedir. Selüloz, midede tekli saç tellerinin topaklaşmasını önleyebilir, böylece gevşek kılların duodenum içine transferini artırabilir ve buna ek olarak tüylerin mideden sindirim sistemine geçiş hızını arttırır ve böylelikle kedilerde tüy yumağı problemi daha kısa sürede çözülmüş olur.
Kedilerde tüy yumağı probleminin önüne geçmek için kedi sahiplerinin dikkatli olmaları gerekir. Kedi maltı ya da diğer adıyla “malt macunu” kullanmak en doğru çözümdür. Ancak böyle bir imkan yoksa kedi tüy yumağı probleminin önüne geçmenin en basit yolu zeytinyağı olacaktır.
Zeytinyağı, insan sağlığı üzerinde de oldukça olumlu etkilere sahip bir doğal besin kaynağıdır. Kedi sağlığında da önemli bir yere sahip olan zeytinyağı, kedilerde tüy yumağı oluşumunun önüne geçmek için güzel bir alternatif olarak değerlendirilebilir.
Kedinizin mamasına çok fazla olmayacak şekilde zeytinyağı dökmeniz ve kedinizin bu şekilde mama yemesini sağlamanız, kedilerde tüy topaklanması sorununun önüne geçebilir. Zeytinyağı, kedinizin rahatlıkla dışkılama yapmasını sağlayacağı için yuttuğu tüyleri bu şekilde dışarı atması da kolay olacaktır.
Ölü Tüyler Kedilere Nasıl Zarar Verir?
Kediler, yuttukları tüyleri tamamen dışarı atamadıklarında birçok sağlık problemi ile karşı karşıya kalırlar. Başta iştah kaybı, halsizlik, ishal veya kabızlık gibi sorunlar olmak üzere sindirim sistemi problemi ile mide hastalıkları kendini gösterebilen hastalıklardır. Bu durumda kedi sahibinin üzerine düşen görevi doğru şekilde yerine getirmesi gerekir.
Kedilerde Tüy Yumağı SSS
Kedim tüy yumağı kusuyor normal midir?
Kedilerin tüy yumağı kusması son derece normal bir durumdur. Özellikle de uzun tüylü kediniz varsa bu durum çok daha normaldir. Kedilerin yuttuğu tüylerin bir kısmı dışkılama yolu ile çıkar, çıkmayan bölüm ise kedini haftada 1-2 defa kusması ile çıkar. Bu durumu önlemek için kedi maltı kullanabilirsiniz.
Tüy yutan kediye ne yapılabilir?
Tüy yutan kediler için öncelikle diyet yaptırmak, kedi maltı kullanmak gerekir. Ancak bundan önce veterinere gösterilerek yutulan tüylerin kedinin sindirim sistemine zarar verip vermediğini tespit etmek gerekir. Eğer keçelenerek tıkanıklığa yol açmışsa cerrahi operasyon da gerektirebilir.
Kedi tüyü yumağı kısırlaşmaya neden olur mu?
Halk arasında yaygın bir inanç olsa da uzmanlar, kedilerin tüy yutma probleminin iç organlarında kist oluşumuna neden olmadığını belirtmektedir. Yani kısırlık gibi bir duruma neden olmaz.