Bosna Hersek Gezilecek Yerler: Ülkenin Doğal Güzelliklerini ve Zengin Kültürünü Keşfetme Rehberi

Bosna Hersek gezilecek yerler açısından son derece zengin bir Avrupa ülkesidir. Doğası harika, mimarileri tarihin derinliklerine kadar inen Bosna Hersek, yaşanan bunca yıkımdan sonra hâlâ dimdik ayakta kalmayı başaran bir ülkedir.

Avrupa gezi turu devam ederken, bu seferki durağımın Bosna Hersek olması, bir anlamda beni sevindirmişti. Doğrusu Balkanların ülkesi olan bu ülke, tarihi ve kültürel anlamda en çok incelenmeyi hak eden yerlerden biridir. Medeniyetler tarihi, kültürel etkinlikler ve daha incelenmeye değer birçok yönüyle karşımıza çıkan ülke, son savaşının ardından refah düzeyi yükselen ülkelerden biri olarak görülmektedir.

Bosnalı Müslümanlar yani Boşnaklar, kendi başlarına incelenmesi gereken insan topluluklarıdır. Şahsım adına gezip gördüğüm en nadide yerlerden biri olduğunu söyleyebileceğim ülkede sizin de gezinti yapmanızı öneriyorum. 

Bosna Hersek’te Gezilecek Yerler

Bosna Hersek gezilecek yerler oldukça fazladır. Yazımızın devamında ülkenin tarihine ışık tutan yerleri ve modern alanları ile gezintilerinizi keyifli hale getirecek yerler hakkında sizlere bilgi vereceğiz. 

İşte Bosna Hersek gezilecek yerler…

1- Mostar Köprüsü

Mostar Köprüsü, Bosna Hersek’te, Osmanlı devletinin hüküm sürdüğü dönemlerde, Mimar Sinan’ın talebesi, Mimar Hayreddin tarafından inşa edilmiş. 566’da, 24 m. yükseklikte, 30 m. uzunluğunda ve 4 m genişliğinde inşa edilen köprü, uzaktan bakıldığında ters bir hilal gibi duruyor. Bosna Hersek gezilecek yerler listesinin ilk sırasında yer almasının elbette önemli nedenleri var. 

Savaşın izlerinin en çok görüldüğü yerlerden biri olması ve kozmopolit açıdan zengin bir yer olması, Bosna Hersek gezilecek yerler listesinin ilk sırasında yer almasını etkiliyor. 

Neretva Nehri üzerine kurulu olan Mostar Köprüsü, aynı zamanda, farklı dinleri birleştiren bir simge gibi de durmuyor değil. Çünkü Boşnakların tamamı Müslüman değil. Aralarında; Yahudi, Hristiyan ve Katolikler de bulunuyor.

Bu da birleştirici bir unsur olarak Mostar Köprüsü’nün insani değerler ve bağlarının sağlam bir şekilde birbirlerine bağlayan bir başka köprü olma özeliğini de kazanıyor.

Mostar şehrinin en önemli köprülerinden olan Mostar Köprüsü’nün bir de farklı bir özelliği var. Cesaretini sınamak isteyen Mostarlılar, köprünün üzerinden kendilerini Neretva Nehrine bırakıyorlar. Aslında kötü kader, savaş izleri, ölüm ve katliamlar, dünyanın her yanında devam ediyor.

Ne yazık ki, uzun bir süre bu karabulutlar, Bosna Hersek toprakları üzerinden de gitmemeye kararlıydı. Önce iç savaş, sonra Bosnalı Sırpların saldırısı. Her iki olayda da hem insanlar hayatlarını kaybetmişler hem de Mostar köprüsü zarar görmüş.

Daha da kötüsü, 9 Kasım 1993’te ise Hırvat tankları bölgeye zararın en büyüğünü vermişler. Tabi ki bu olayda, 427 yıldır ayakta duran Mostar Köprüsü de nasibini almış. Köprü tamamen yıkılmış ve taşları da Neretva Nehrine gömülmüştür.

Bosna Hersek topraklarında, Osmanlı devletine ait olan Mostar Köprüsü’nün yıkılması elbette kabul edilir bir şey değildi. Bu nedenle Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA), UNESCO, IRCICA ve Dünya Bankası’nın da verdiği destek ile köprü yeniden yapılmak istenmiş.

Su dalgıçları ve inşaat uzmanlarının el birliği ile nehirden çıkarttıkları taşlar yeniden köprünün yapımında kullanılmak istenmiş ancak sulardan ve bombaların etkisinden dolayı taşlar, yeniden kullanıma uygun olmadığı için kullanılamamış. Bunu yerine, ilk yapımında kullanılan taşların çıkartıldığı taş ocağı yeniden açılmış ve köprü mimarisine uygun olarak yeniden yapılmıştır.

Haziran 2002’de başlayan köprü inşaatı, Ağustos 2003 yılında tamamlanmış, 23 Temmuz 2004’de aralarında Türk Bakanların da bulunduğu bir törende  İngiliz Prensi Charles tarafından köprünün açılış yapılmıştır. Günümüzde Mostar Köprüsü, Eski Mostar şehri ile birlikte UNESCO (Dünya Mirasları Listesi)’da yer alıyor.

2- Saraybosna: Başçarşı Sebili

Bosna Hersek gezilecek yerler listesinin ikinci durağı Başçarşı Sebili olacak. Burası da tarihi açıdan son derece uzun soluklu bir yerdir.

Osmanlı mimarisini Bosna Hersek’in her bir yanında görmek mümkündür. 16. Yüzyıllardan kalma olan bu tarihi eserler, günümüze kadar ulaşmakla kalmamış, kullanımı da hâlâ devam etmektedir. Saray Bosna’da bulunan Başçarşı sebili de bunlardan biridir.

16. Yüzyılda, Osmanlılar tarafından inşa edilen Başçarşı, yakınlarında Başçarşı sebili ile dikkatleri üzerine çekiyor. Balkan turu gezilerinin vazgeçilmez duraklarından biri olması da yine değerlerimize sahip çıktığımızın bir tablosu olarak karşımızda duruyor.

Başçarşı’nın dört bir yanı camilerle çevrili. Hepsi de tarihi camilerden oluşuyor. Bahsini ettiğimiz sebil de bu camilerin ortasında, kentin en çok bilinen meydanında yer alıyor. Saraybosna’nın başkent olması da turizm dünyasının ayrı bir dikkatini çekmesi adına daha etkindir. 

Aslında Bosna Hersek, 1992-95 yıllarına kadar, yaşamı ve çok çeşitli etnik gruplarıyla dünya ülkelerine örnek olabilecek durumdaydı. Boşnaklar, Sırplar ve Hırvatlar, Saraybosna’da aynı havayı teneffüs ediyorlardı. Ta ki iç savaşlar başlayana kadar bu böyleydi.

İnsanlığın temsili olan eski yapılı tarihi eserler de bunların yaşamlarını adeta alkışlar nitelikteydi. Ancak Hırvatların şehre saldırmasıyla, birçok tarihi eser harap edilmiş. Aktarılan bilgilere göre Başçarşı Sebili de bu saldırılara maruz kalmış bir yerdir. Ancak büyük şans ki herhangi bir zarar görmemiş.

Bosna Hersek’te mutlaka görülmesi gereken güzellikler arasında olan Başçarşı sebili, aynı mimari özellikleriyle Ankara Altındağ Kültür Park’ta da bulunuyor. Tabi ki orijinalini görmek daha farklı olacaktır. Güzelim ülkede, Osmanlı devletine ait mirasları incelemek, sokaklarında hâlâ 16. Yüzyılın izlerini görmek, ayrı bir güzelliktir diyebilirim.

3- Kravice

Bosna Hersek gezilecek yerler listesinin üçüncü durağı Kravice. Kravice, Bosna Hersek’te, Hersek-Neretva Kantonu’ndaki Ljubuški belediyesinde bulunan küçük bir köydür. Bölgedeki popüler bir turistik cazibe merkezi olan güzel şelalesiyle tanınır.

Kravice Şelalesi, Trebižat Nehri üzerinde yer almaktadır ve yaklaşık 25 metre (82 fit) yüksekliğinde ve 100 metre (328 fit) genişliğindedir. Şelale, piknik, yüzme ve yürüyüş için harika bir yer olan doğal bir parkla çevrilidir.

Kravice’nin gezilecek yerleri oldukça geniş bir alana yayılmıştır. Etkinlikleri, kültürleri ve yaşam biçimleri ile Bosna Hersek gezilecek yerler listesine mutlaka eklenmesi gereken bu kentte görebileceğiniz diğer yerlerden bazıları şunlardır;

Kravice Etno Köyü: Burası geleneksel Boşnak yaşamına bir bakış sunan kültürel ve tarihi bir parktır. Parkta bölgenin tarihine ilişkin sergilerin yanı sıra geleneksel el sanatları, müzik ve dans gösterileri de yer almaktadır.

Risovac Manastırı: Kravice yakınlarında bulunan bu Sırp Ortodoks manastırı güzel freskleri ve mimarisiyle tanınmaktadır. Hac ziyaretleri ve dini bayramlar için popüler bir yerdir.

Blagaj Tekkesi: Burası Kravice yakınlarında, Buna Nehri kıyısında yer alan tarihi bir Sufi manastırıdır. Güzel mimarisi ve huzurlu çevresiyle tanınan manastır, meditasyon ve ruhani inziva için popüler bir yerdir.

Počitelj Eski Kenti: Kravice’den arabayla kısa bir mesafede bulunan bu tarihi kent, Osmanlı döneminden kalma mimarisi ve Neretva Nehri’nin güzel manzarasıyla tanınmaktadır. Fotoğrafçılık ve gezi için popüler bir yerdir.

Bosna Hersek’te gezilecek yerler arasına almanızı önerdiğim Kravice, gezinize farklı bir boyut kazandıracak en güzel yerlerden biridir. 

4- Baščaršija

Bosna Hersek’te gezilecek yerler listesinde mutlaka olması gereken yerlerden biri de Baščaršija’dır. 

Baščaršija, Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da yer alan tarihi ve kültürel bir bölgedir. Eski şehirde yer alır ve Arnavut kaldırımlı sokakları, geleneksel Bosna mimarisi ve çok sayıda esnaf atölyesi ve pazarıyla tanınır. Baščaršija popüler bir turizm merkezi ve Saraybosna’da kültürel ve ticari faaliyetlerin canlı bir merkezidir.

Gazi Hüsrev Bey Camii, Saraybosna Katedrali ve Sebilj Çeşmesi gibi birçok tarihi yapıya ev sahipliği yapmaktadır. Baščaršija, ziyaretçilerin el yapımı el sanatları, mücevher ve hediyelik eşyalar bulabileceği esnaf pazarlarıyla da bilinmektedir.

5- Vrelo Bosne

Bosna Hersek gezilecek yerler listesinde mutlaka yer alması gereken önemli yerlerden biri de Vrelo Bosne’dir. 

Vrelo Bosne, Bosna Hersek’in Saraybosna şehrinde bulunan doğal ve tarihi bir alandır. Bosna Nehri’nin kaynağı olan bir karstik kaynaktır ve bir park ve rekreasyon alanı ile çevrilidir.

Hem turistler hem de yerel halk arasında popüler olan bu alan, dinlenmek ve Bosna Hersek’in doğal güzelliklerinin tadını çıkarmak için harika bir yerdir. Parkta yürüyüş yolları, banklar ve küçük bir kafe bulunmaktadır ve kaynağın kendisi yüzmek için popüler bir noktadır.

Vrelo Bosne aynı zamanda koruma altındaki bir doğal anıttır ve çeşitli bitki ve hayvan türlerine ev sahipliği yapmaktadır.

6- Sutjeska Milli Parkı

Bosna Hersek’in güzelliklerini daha yakından incelemek için Bosna Hersek gezilecek yerler listenize Sutjeska Milli Parkı’nı da eklemenizi öneririz. 

Sutjeska Milli Parkı, Bosna Hersek’te bulunan bir milli parktır. Ülkenin en eski ve en büyük milli parkıdır ve çok çeşitli flora ve faunaya ev sahipliği yapmaktadır. Park, Dinarik Alpleri’nde yer alır ve yaklaşık 200 kilometrekarelik bir alanı kapsar.

Ayılar, kurtlar, vaşak ve çeşitli kuş türleri de dahil olmak üzere birçok hayvan türüne ev sahipliği yapmaktadır. Park aynı zamanda Bosna Hersek’in en yüksek zirvesi olan 2.386 metre yükseklikteki Maglić’e de ev sahipliği yapmaktadır.

Yürüyüşçüler ve doğa meraklıları için popüler bir yer olan Sutjeska Milli Parkı, yürüyüş, kaya tırmanışı ve kuş gözlemciliği gibi çeşitli aktiviteler sunmaktadır.

7- Gazi Hüsrev Bey Camii

Bosna Hersek gezilecek yerler listesinde mutlaka yer alması gereken önemli yapıtların başında Gazi Hüsrev Bey Camii gelir. 

Gazi Hüsrev Bey Camii, Bosna Hersek’in Saraybosna şehrinde bulunan bir camidir. Balkanlar’daki en önemli Osmanlı dönemi yapılarından biri olarak kabul edilir ve Bosna Hersek’te en çok ziyaret edilen yerlerden biridir.

Cami, 16. yüzyılda Bosna’nın Osmanlı valisi Gazi Hüsrev Bey tarafından yaptırılmış ve onun adıyla anılmaktadır. Osmanlı mimarisinin güzel bir örneğidir ve süslü iç ve dış dekorasyonlarıyla bilinir. Cami halen ibadet yeri olarak kullanılmaktadır ve ziyarete açıktır. Aynı zamanda kültürel etkinlikler ve sergiler için de popüler bir mekandır.

8- Jahorina Dağı

Doğal güzellikler bir arada bir Bosna Hersek gezintisi yapmak istiyorsanız, Bosna Hersek gezilecek yerler listesine mutlaka Jahorina Dağı’nı dalmanız gerekir. 

Jahorina Dağı, Bosna Hersek’te bulunan bir dağdır. Saraybosna’nın yaklaşık 20 kilometre güneydoğusunda, Dinarik Alpler’de yer almaktadır. Dağ, farklı beceri seviyelerindeki kayakçılar ve snowboardcular için çeşitli yamaçlara sahip iyi gelişmiş bir kayak merkezine sahip olduğu için kayak ve diğer kış sporları için popüler bir yerdir.

Aralık ayından Nisan ayına kadar açık olan tesis, kayak kiralama, kayak okulları ve konaklama seçenekleri de dahil olmak üzere çeşitli olanaklar sunmaktadır. Yaz aylarında Jahorina Dağı, yürüyüşçüler ve dağ bisikletçileri için popüler bir destinasyondur.

Dağ aynı zamanda birçok popüler restoran ve bara ev sahipliği yapmakta olup, burayı dinlenmek ve güzel doğal çevrenin tadını çıkarmak için harika bir yer haline getirmektedir.

9- Svrzo’s House

Bosna Hersek gezilecek yerler arasına almanız gereken yerlerden biri de Svrzo’s House’tur. 

Svrzo’nun Evi, Saraybosna, Bosna Hersek’te bulunan bir müzedir. Müzeye dönüştürülmüş geleneksel bir Bosna evidir ve Bosna Hersek’in kültürel ve mimari mirasını korumaya adanmıştır.

Ev 18. yüzyılda inşa edilmiştir ve geleneksel Bosna mimarisinin bir örneğidir. Geleneksel Bosna mobilyaları ve ev eşyaları ile dekore edilmiş olan ev, ziyaretçilere geçmişte Bosnalıların günlük yaşamı ve kültürü hakkında fikir vermektedir. Svrzo’nun Evi halka açıktır ve Saraybosna’da popüler bir turistik cazibe merkezidir.

10- Bjelašnica

Keyifli bir Bosna Hersek gezintisi yapmak isterseniz ve kış aylarına denk gelen bir turunuz varsa Bosna Hersek gezilecek yerler arasına mutlaka Bjelašnica’yı da alın.

Bjelašnica, Bosna Hersek’te bulunan bir dağdır. Dinarik Alpler’in bir parçasıdır ve ülkenin orta kesiminde, Saraybosna’nın yaklaşık 20 kilometre güneybatısında yer almaktadır. Bjelašnica 2,067 metre (6,780 feet) yüksekliğe sahiptir ve kayak ve diğer kış sporları için popüler bir yerdir.

Saraybosna’da düzenlenen 1984 Kış Olimpiyatları’nın Alp disiplini kayak etkinliklerinin yapıldığı yer olan Bjelašnica, yaz aylarında Bjelašnica, yürüyüş ve dağ bisikleti için popüler bir destinasyondur. Dağ, Bjelašnica’daki en büyük kayak merkezi olan Babin Do da dahil olmak üzere çeşitli kayak merkezlerine ev sahipliği yapmaktadır.

Akdeniz kıyısında yer alan ülkelerin hemen hemen hepsi de Roma İmparatorluğu dönemlerini geçirmişlerdir. Balkanların ülkesi olan Bosna Hersek de bunlardan biridir.

Bosna Hersek, 51.197 km2’lik bir alana yayılan ülkedir. Nüfus bakımından çok kalabalık olmasa da, 45,00,000 nüfusu ile dikkatleri üzerine çekiyor. Roma imparatorluğundan sonra 1463 yılında Osmanlı idaresi altına geçen Boşnaklar aynı zamanda İslam dinini de benimsemişlerdir.

1878 yılına kadar süren Osmanlı egemenliği döneminde, Müslüman olmayan Bosnalılar için de farklı mabetlere yer verilerek, dini vecibelerini yerine getirme fırsatı sunulmuştur.

Bosna Hersek’e Ne Zaman Gidilir?

Bosna Hersek, birkaç iklime sahip bir ülkedir. Batısında Adriyatik Denizi’nin ılıman hava koşullarına sahipken, doğusunda engebeli dağlar yüzünden Alp iklimine sahiptir. Yani yaz aylarında bile giderseniz serin bir yer, kış aylarında bile giderseniz sıcak iklime sahip bir yer bulabilirsiniz.

Mükemmel bir doğasının olması, bence ilkbahar dönemlerinde gidilmesini gerektiriyor. Ancak bu, tamamen yapacağınız plana göre de değişiklik gösterebilir. Bu yüzden tercihi size bırakıyorum.

Bosna Hersek Ulaşım

Bosna Hersek’te ulaşım, iyi gelişmiş bir yol ve otoyol ağının yanı sıra kapsamlı bir toplu taşıma sistemi ile genel olarak iyi ve verimlidir. Ülkede, uluslararası ve iç hat uçuşları için ana merkez olarak hizmet veren Saraybosna Uluslararası Havalimanı da dahil olmak üzere bir dizi havalimanı bulunmaktadır. Ayrıca ülke genelinde birkaç küçük havaalanı ve hava meydanı da bulunmaktadır.

Bosna Hersek’teki toplu taşıma sistemi, büyük şehirlerdeki otobüs, tramvay ve troleybüslerin yanı sıra büyük şehirleri ve kasabaları birbirine bağlayan trenleri içerir. Taksiler de çoğu şehirde kolayca bulunabilmektedir, ancak genellikle yalnızca lisanslı taksi şirketlerinin kullanılması tavsiye edilmektedir. Araba kiralamak da bir seçenektir ve büyük şehirlerde çeşitli kiralama acenteleri mevcuttur.

Genel olarak, Bosna Hersek’te ulaşım genellikle güvenilir ve kullanımı kolaydır, ancak büyük şehirlerde trafik zaman zaman sıkışık olabilir. Seyahatinizi önceden planlamanız ve olası gecikmeler için ekstra zaman ayırmanız tavsiye edilir.

Bosna Hersek’te Ne Yenir?

Bosna Hersek, Güneydoğu Avrupa’da yer alan, zengin ve çeşitli bir mutfak geleneğine sahip bir ülkedir. İşte Bosna Hersek’i ziyaret ederken denemeniz gereken bazı popüler yemekler ve malzemeler:

Cevapi: Sığır ve kuzu eti karışımından yapılan küçük, sosis benzeri ızgara köfteler, soğan ve ajvar (kırmızı biber bazlı bir çeşni) ile servis edilir.

Burek: Yufka ile yapılan ve içi et, peynir veya sebze ile doldurulan tuzlu bir hamur işi.

Sarajevski ćevapi: Sığır, kuzu ve domuz eti karışımıyla yapılan, lepinja adı verilen yassı ekmek üzerinde soğan ve ajvar ile servis edilen bir tür cevapi.

Boşnak tenceresi (bosanski lonac): Açık ateşte tencerede pişirilen et, sebze ve fasulye ile yapılan geleneksel bir güveç.

Grah: Genellikle sosis veya diğer etlerle servis edilen doyurucu bir fasulye yahnisi.

Pide: Et, peynir, sebze veya diğer malzemelerle doldurulan ve odun fırınında pişirilen bir tür tuzlu turta.

Tufahija: Öğütülmüş fındık ve şeker karışımıyla doldurulmuş haşlanmış armutlardan yapılan ve tatlı bir şurupla servis edilen bir tatlı.

Bajadera: Trüfe benzer, katmanlı çikolata ve fındık bazlı bir tatlı.

Meze: Ekmek veya diğer eşlikçilerle servis edilen çeşitli etler, peynirler, sebzeler ve diğer eşlikçileri içeren küçük tabak veya meze seçkisi.

Rakija: Genellikle aperatif olarak veya yemekten sonra servis edilen güçlü, meyve bazlı bir brendi veya likör.

Geniş mutfağı ile her damak tadına hitap eden Bosna Hersek mutfağı, kesinlikle buraya gezmeye gelenlerin aç kalmamasını sağlayacak zenginliktedir. Bosna Hersek gezilecek yerler konusu kadar Bosna Hersek’te ne yenir konusu da mutlaka araştırılması gereken önemli bir konudur.

Bosna Hersek gezilecek yerler açısından son derece zengin bir yerdir. Zamanınızı ayırıp gerçek anlamda ülkeyi gezdiğinizde yaptığınız işin sadece bir turistik geziden ibaret olmadığını anlayacaksınız. 

Bosna Hersek gezilecek yerler, aslında kısa sürede tamamlanacak kadar kısa değil. Fakat yazının daha fazla uzamaması için bunlarla sınırlı bırakmayı uygun gördüm.

SSS