10 Maddede Kripto Para Nedir, Nasıl Alınır?

Kripto para, şifrelenmiş para demektir. Online sistemler üzerinden takas yapılarak alınıp satılabilen parlar için aynı zamanda “coin” adı da kullanılır.

2008 yılında Satohsi Nakamoto adlı grup, kişi ya da şirket tarafından Bitcoin (BTC) hakkında atılan makaleden sonra 2009 yılında piyasaya “ilk kripto para” olarak sürüldü. Bundan sonra kripto paralar hakkında daha fazla bilgi yayılmaya başladı ve türevleri de artmaya başlayınca finans alanında yeni bir sektör için çığır açılmış oldu.

1- Kripto Para Ne Demek?

“Kritpo” kelime anlamı olarak “gizlilik taşıyan” anlamına gelir. Kripto odalar, kripto konuşmalar gibi terimlerin kullanılmasının nedeni de gizlilik değeri taşımasından kaynaklanmaktadır. Kripto para da gizlilik değeri olan dijital para birimleri anlamına gelir. Yani sahibi belli olmayan, nerede üretildiği, kimler tarafından alınıp satıldığı bilinmeyen ama dijital ortamda kolaylıkla ulaşılabilen paralar anlamına gelir.

Kripto paralar, günümüzün en popüler konularından biri olup gerek sıradan bir vatandaş için gerekse devlet başkanları ve büyük şirketler için önemli bir yatırım alanı olarak kendini göstermeye başlamıştır. Devletler nezdinde de kabul görmeye başlayan kripto paralarla ilgili yapılan yasal düzenlemeler de gelecek dönemde kripto paraların hayatımızın merkezine oturacağının bir başka göstergesi olarak değerlendirilebilir.

İlginizi Çekebilir: Airdrop Nedir?

2- Kriptoloji nedir?

Kriptoloji, daha öncesinden de kullanılan bir terim olmasına rağmen kripto paraların hayatımıza girmesinden sonra kendinden daha fazla söz ettirmeye başladı. Peki, kriptoloji ne demek? Kriptoloji, bir şifreleme bilimidir. Verilerin belli bir sistem üzerinden özel olarak şifrelenmesine ya da kripto paralar için “Hash fonksiyonları” gibi algoritmalar kullanılarak şifrelenmesi işlemidir. Daha açıklayıcı olunursa; daha öncelerinde GPRS operatörlerinden satın alınan kontör kartları örnek verilir. Üretilen kontör kartlarına ait şifrelerin her birinin diğerine benzer bir yanı yoktu. Kullanıcı, satın aldığı kartı kazıyıp telefonuna girdiğinde, karta biçilen değer miktarınca, kullanıcının telefonuna kontör yüklenirdi. Bu da bir tip kriptoloji bilimi ile oluşturulmuş bir sistemdi.

Kripto paralarda da kriptoloji bilimi kullanılır. Ancak burada kullanılan algoritma çok daha farklıdır. “Hash fonksiyonları” adı verilen algoritmalar ya da buna benzer daha farklı algoritmalar kullanılarak dijital paralar şifrelenir ve alım-satım işlemleri ya da transfer işlemleri yapılırken belli bir düzende bu şifreler çözülür. Ancak, işlemlerin kimler tarafından ne şekilde gerçekleştirildiği bilinemez.

3- Kripto Paraların Tarihi

Her ne kadar Bitcoin, Ethereum gibi kripto paraların hayatımıza girmesinden sonra kripto paralar duyulmaya başlanmış olsa da aslında kripto paraların tarihi, 90’lı çağların başlarına kadar dayanmaktadır. Bu dönemde de dijital para oluşturma adımları atılsa da başarılı olunmadı. Flooz, Beenz ve DigiCash gibi dijital paralar, ya sahtekarlık ya da dolandırıcılık maksatlı kuruldukları için çok rağbet görmediklerini söyleyebiliriz. Fakat kripto para tarihinin bu dönemden itibaren başladığını söylemek gerekir.

2009 yılına gelindiğinde kripto paraların ilkini oluşturan Satohsi Nakamoto adındaki kişi, grup ya da şirketin oluşturduğu ve piyasaya sürdüğü Bitcoin (BTC) ile birlikte kripto par tarihi yeniden yazıldı demek daha doğru olacaktır. Çünkü sektörün tam olarak güven kazanması ve insanlar arasında daha yaygın şekilde kullanılmaya başlanması bu dönemden sonra gerçekleşti.

İlginizi Çekebilir: HOLO Token Nedir?

4- Kripto Paralar Ne Kadar Güvenilirdir?

Sadece kripto paralar değil, fiziki paraların güvenirliği de tartışmaya açık bir konudur. Fiziki paraların aynısından ikinci bir defa basılıp piyasaya sürülmemesi için aracı kurumlar (bankalar) devreye girer. Kullanılan bu metot her ne kadar fiziki paraların güvenilir olmasını etkilese de bir yerde, işlemlerin takip edildiği bir merkezin ya da otoritenin olması, para kullanıcılarında güven sarsılmasına neden olabilmektedir.

Kripto paraların güvenirliği ise çok daha farklıdır. Piyasada 3000 üzerinde kripto para bulunmaktadır. Bunlardan sadece birkaçı haricinde, hiçbir kripto paranın bir merkezi bulunmamaktadır yani herhangi bir banka ya da şirket tarafından yönetilemez, herkes madencilik yaparak kripto para üretebilir, herkes herhangi bir borsadan kripto para alım-satım işlemi gerçekleştirebilir. Kripto paraların güvenilir olmasını etkileyen en büyük etken de budur. Yani herhangi bir otorite tarafından müdahale edilememesi, paraların fiziki paralardan çok daha güvenilir olmasını sağlamaktadır.

5- Kripto Para Nasıl Üretilir, Kripto Para Madenciliği Nedir?

Kripto paralar da tıpkı fiziki paralar gibi üretilirler. Ancak bu üretim, darphanelerde değil, herhangi birinin evinde ya da oluşturduğu bir kripto para madencilik çiftliğinde yapılabilmektedir. Fakat kripto paraları fiziki paralardan ayıran en büyük özelliği, belli bir sayıda üretilebilmeleridir. Bitcoin’de bu rakam 21 milyon ile sınırlı bırakılmış iken diğer kripto paralarda bu rakamlar değişir.

Kripto paraların üretimi “madencilik” ya da İngilizce adı ile “mining” şeklinde üretilmektedir. Herhangi bir kişi, elinde kripto para üretebilecek özelliklere sahip ASIC cihazlarla, miner cihazlarla ya da destekliyorsa ekran kartı (GPU) ve işlemci (CPU) ile üretebilir. Tabi kripto para madenciliği her geçen gün zorlaştırıldığı için ilk dönemlerde günlük hayatta kullanılan bilgisayarla da üretimi mümkün iken günümüzde basit düzeyde bilgisayarlarla üretim yapmak imkansızdır.

İlginizi Çekebilir: Polkadot Nedir?

6- Kripto Para Yasal mı?

Kripto paraların yasallık durumu, ülkeden ülkeye değişmektedir. Bazı ülkelerde herhangi bir yasallık olmasa da herhangi bir yasak da söz konusu değil. Ancak bazı ülkelerde yasa olarak herhangi bir yasa olmamasına rağmen kripto para alım-satımı ya da madenciliği yasaktır. Türkiye’de de herhangi bir yasal düzenleme olmamakla birlikte son dönemlerde kripto paralarla ilgili yapılan açıklamalar, gelecek dönemde yeni bir yasal düzenlemenin getirileceğini akıllara getiriyor.

7- Kripto Para Madenciliği Yapmak Yasal mı?

Yasallık durumu, kripto para madenciliğinde de aynıdır. Türkiye’de buna dair herhangi bir kısıtlama getirilmemiştir. Ancak çok fazla elektrik enerjisi tükettiği için belli dönemlerde bazı üreticilerin maden çiftliklerine operasyon düzenlenmiştir. Fakat operasyonun düzenlenmesinin nedeni kripto para madenciliği değil, kaçak elektrik kullanımından dolayı meydana gelen enerji açığı ile ilgilidir.

8- Kripto Para Vergisi Var mı?

Normal şartlarda yasal bir düzenleme olmadığı için hali hazırda kripto paralardan alınan resmi bir vergi bulunmamaktadır. Fakat hesabınıza düzenli bir kazanç gelmeye devam etmesi durumunda kazanç vergisi alınabilir. Bu tip durumlar çok az olsa da yaşanmış durumlardır.

9- Kripto Para Nasıl Alınır?

Kripto para alım-satım işlemi yapmak için yatırım yapılacak kripto paranın listelendiği bir borsaya üye olmanız gerekir. Binance, Bittrex, Huobi, Paribu, BTCTurk, Thodex gibi sitelerden birine üye olunması gerekir. Üyelik işlemleri esnasında kesinlikle kendinize ait olmayan bilgileri vermemeniz gerekir. Çünkü yatırım işlemleri, sadece gerçek kişilerin banka hesaplarından gerçekleştirilebilmektedir.

Binance’den ömür boyu %5 komisyon ile kripto para alım satımı yapmak için kayıt olun.

10- Hangi Borsa Güvenilirdir?

Yerel veya global ölçekte hizmet veren çok sayıda kripto para borsası bulunmaktadır. Her bir borsanın kendine göre bazı avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Kripto para borsası seçmeden önce Twitter, Telegram veya sitelerin kendi iletişim kanallarından inceleyerek güvenilir olup olmadıklarını değerlendirebilirsiniz.