Hocalı Katliamı Nedir, Neler Oldu? [Detaylı Bilgi]

Hocalı katliamı 1992 yılında Ermenistan tarafından Hocalı kasabasına yönelik yapılan saldırıda çocuk, yaşlı, genci, kadını, erkeği demeden herkesi işkence yaparak öldürüldü. Bu acı olay tarihte kanayan bir yara olarak bizlerle beraber kalmaya devam ediyor.

Hocalı Katliamı Nedir?

İnsanlık tarihi bu güne değin masum insanları hedef alan pek çok soykırıma ve katliama şahit oldu. Bu katliamların hedefindeki milletler, ırklar, coğrafyalar, dinler değişse de aslında hepsinin ortak bir yönü vardı. O da katliamı gerçekleştirenlerin zalimliği ve acımasızlığı. İşte bu acımazlığın apaçık gözler önüne serildiği yerlerden biri de Yukarı Karabağ bölgesinde kendi halinde bir yerleşim bölgesi olan Hocalı Köyü. Peki, insanlık tarihinin kanayan yaralarından biri olan ve yakın geçmişte yaşanan Hocalı Katliamının nedenleri nelerdi?

Hocalı Katliamının Nedenleri Nelerdir?

Hocalı’nın işgal edilmesindeki en önemli nedenlerinden biri; buranın stratejik açıdan önemli bir yere sahip olmasıydı. Bölgedeki tek havaalanı burada bulunuyordu ve aynı zamanda demiryolu da buradan geçiyordu. Fakat bu işgalin, daha da acısı işgal sırasında yapılan insanlık dışı eylemlerin asıl nedeni; soykırımda büyük katkısı bulunan üst düzey komutanların katliamın ardından yaptıkları açıklamalar ve günlüklerindeki notlarla apaçık bir şekilde ortaya konuyordu. Bu acımasız eylemin en büyük nedeni; Ermenilerin geçmişten gelen intikam hırsıydı.

İlginizi Çekebilir: Nazım Hikmet Kimdir? Hayatı ve Şiirleri

Katliam sırasında Ermeni milisleri komuta etmekle görevli olan Asala militanı Monte Melkonyan kaleme aldığı günlüğünde Hocalı Soykırımının nedenlerinin sadece stratejik ya da siyasi çıkarlar olmadığını, aynı zamanda bir öç alma harekatı olduğunu açıkça vurgulamıştır. Aynı şekilde katliamda önemli rol üstlenenlerden biri olan Zori Balayan yıllar sonra yazdığı “Ruhumuzun Canlanması” adlı kitabında Hocalı katliamında yapılan işkenceleri, Azeri Türk çocukları nasıl acımasızca katlettiklerini, küçük bedenlerinden parçalar kopararak kan kaybından ölmelerini nasıl bir zevkle izlediklerini ve dahası tüm bu insanlık dışı işkencelerin bir vatanperver olarak “görev”i olduğunu ifade etmektedir.

Hocalı Katliamı Ne Zaman Gerçekleşti?

O yıllarda özerk bölge olan eski Dağlık Karabağ ulaşım açısından oldukça önemli bir noktada yer  almaktaydı. 11.356 kişilik nüfusa sahip olan ve 936 km’lik bir alan üzerine kurulu Hocalı Köyü; 1991 yılının sonlarına doğru abluka altına alınmış ve bütün kara ulaşım yolları kapatılarak, bölgeye yardım sağlanmasının önüne geçilmişti. Ulaşım için bölgedeki hava alanı kullanılıyordu. Ta ki 28 Ocak 1992’de Ermeniler tarafından düşürülen helikopterde tamamı sivil 44 kişi yaşamını kaybedene kadar. Bu olayın ardından Rus 366. Zırhlı alayının da desteğini alan Ermeni milisler ve askerler önce bölgeyi  ağır silahlarla bombardımana başlamış, sonrasında ise 25 Şubat 1992 gecesinde ise insanlığın utanç kaynağı olacak Hocalı soykırımını gerçekleştirmek üzere saldırılarını gerçekleştirmişlerdi. Kayıtlara Hocalı katliamının tarihi 26 Şubat 1992 olarak geçti.

İlginizi Çekebilir: Bilge Kral Aliya İzzetbegoviç Kimdir? Hayatı ve En Anlamlı 10 Aliya İzzetbegoviç Sözü

Tarih boyunca pek çok kanlı savaş, stratejik oyunlar, kanlı hesaplaşmalar yaşandı. Hocalı’da yaşanan olayları tüm bunlardan ayıran ise kadın, çocuk, yaşlı demeden katledilen yüzlerce insana yapılan insanlık dışı işkencelerdi. Durumun vahameti katliam sona erdiğinde karşılaşılan manzara ile çok net bir şekilde görülebiliyordu. Gözleri oyulmuş, uzuvları kesilmiş, başlarının derisi yüzülmüş insanlar, etrafa saçılmış beden parçaları, göğüsleri kesilerek ve karınları yarılarak öldürülmüş hamile kadınlar, hatta anne karnından çıkarılarak katledilmiş minicik bedenler. Bu kanlı eylem sonunda Hocalı Katliamında ölenlerin sayısı 613’tü. Bunlardan 106’sını kadınlar, 70’ini yaşlılar ve 83’ünü çocuklar oluşturuyordu. Tabi bu arada akıbetleri hakkında bugün bile bir açıklama yapılmayan, katliamdan sonra izlerine bir daha rastlanamayan tam 150 can daha vardı. Rehin alınanların sayısı ise 1275 kişi olarak belirtildi.

Hocalı Katliamı’na Dünyanın Bakışı

Her ne kadar biz burada Hocalı Katliamı için insanlık tarihinin utanç kaynaklarından biri diyorsak da; o dönemde Hocalı’da yaşanan bu vahşete neredeyse tüm insanlık kayıtsız kalmıştı. 1994 yılında Azerbaycan Hocalı olayının bir “soykırım” olduğunu ilân etti. Ayrıca Macaristan, Kolombiya, Bosna Hersek, Meksika, Peru, Çek Cumhuriyeti, Pakistan ve Honduras tarafından Hocalı’da yaşanan olaylar “soykırım” olarak  kabul edildi. Yine ABD’nin 16 eyalet meclisi olayları “soykırım” kabul ederken 5 ülkenin parlamentosu Ermenistan’ı resmi olarak kınadı. Türkiye ise Hocalı’da yaşanan bu vahşeti resmen “katliam” olarak nitelendirdi. Azerbaycan bugün dâhi Ulusal platformlarda Hocalı Soykırımı’nda canice katledilen vatandaşlarının haklarını aramakta ve hukuki mücadelesini sürdürmektedir.

ilginizi çekebilir: Birinci Dünya Savaşının Nedenleri ve Sonuçları

Sık Sorulan Sorular

Hocalı Katliamı Kaç Kişi Öldü?

106'sı kadın, 83'ü çocuk olmak üzere toplam 613 Azeri ölmüştür.

Hocalı Katliamı Kimler Tarafından Yapılmıştır?

Hocalı katliamı Ermenistan tarafından yapılmıştır.