DeFi (Merkeziyetsiz Finans) Nedir, Neden Kullanılır, Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?

Son dönemlerde kripto para piyasasında kendinden söz ettiren DeFi, merkeziyetsiz (decentralized) ve finans (finance) kelimelerinden oluşmaktadır. Merkeziyetsiz finansal işlemlere verilen genel bir isim olup bu proje içerisinde yer alan çeşitli kripto paralar bulunmaktadır. Bunlara DeFi projeli kripto para ismi verilmektedir.

Kripto paralar, ilk piyasaya sürülen Bitcoin, akabinde Ethereum, Litecoin, Bitcoin Cash vs. coinler, belli bir merkeze bağlı paralar değil. Dünyanın herhangi bir yerinden herhangi bir kişi üretim (madencilik) yapabilir, madencilere verilen haklardan ve ödüllerden yararlanabilir.

DeFi projeleri de merkeziyetsiz finansal işlemlere verilen isimdir. Yani Bitcoin ve Ethereum gibi merkeziyetsiz olması ile birlikte, DeFi daha geniş anlamda değerlendirilmesi gereken bir sistemdir. Kredi alma, kredi verme, merkeziyetsiz borsa, sigorta, alışveriş, pazaryeri ve daha birçok şey sıralanabilir. Ancak kripto paralarda DeFi, coinler üzerinden değerlendirilmektedir. Binance kripto para borsası ve DeFi projelerini destekleyen diğer kripto para borsalarında Compound (COMP), Kyber Network (KNC), 0x (ZRX), Bancor (BNT), Synthetix Network Token (SNX), Maker (MKR), Uniswap (UNI) ve Aave (LEND) gibi birçok kripto para, DeFi projesi olarak sıralanabilir.

DeFi Projeler Neyi Amaçlar?

Bitcoin’in (BTC) hayatımıza girmesinden sonra kripto paralara karşı bakış açısı da değişti. Öyle ki alışverişten para tansferine kadar birçok işlem hem daha güvenilir olduğundan hem de transfer süresinin daha kısa oluşu ve buna ek olarak transfer komisyon ücretlerinin daha düşük olması, genel olarak kripto paralara yönelmeyi beraberinde getirdi. “Özgürlükçü finans” olarak da adlandırılan kripto paralarda her geçen gün daha farklı sistem ve algoritmalar da geliştirilmeye devam ediliyor. DeFi projesi de bu gelişmelerden biridir. Peki, DeFi hangi amaçla ortaya çıktı?

DeFi, kripto paralarda daha demokratik bir finans sisteminin oluşması için ortaya çıkmış bir sistemdir. Geleneksel finans sistemlerine erişimi olmayan insanların finansal işlemlerini yapmalarını kolaylaştırma amacı ile çıkartılan decentralized finance (DeFi), finansal işlemler için dünya genelinde bankacılık işlemlerine ulaşamayan 1,7 milyarlık insan kitlesinin ulaşımını sağlama amacını gütmektedir.

İlginizi Çekebilir: Vadeli İşlem Nedir?

DeFi Avantajları ve Farkları Nelerdir?

Son dönemlerde daha çok adından söz ettiren DeFi projeli kripto paralar,sistemin ilkleri kadar olmasa da büyük ilgi toplamayı başarmaktadır. Bunun elbette geçerli bir nedeni vardır. Bankalar, belli otoriteler tarafından yönetilir ve bu da geleneksel sistemlere karşı güvenin her geçen gün daha da azalmasına neden olmaktadır. DeFi, geleneksel bankacılık işlemlerinin belli bir ağ üzerinden yapılması yerine sistemin oluşturduğu algoritma üzerinden yapılmasını sağlar. Yani üçüncü tarafların müdahalesini imkansız hale getirerek geleneksel bankacılık sistemlerine olan güvensizliğin yerini güvene bırakmasını sağlar.

DeFi’nin Avantajları

Birçok yönden geleneksel finansal işlemlere olan güvensizliği ortadan kaldırmayı amaçlayan DeFi sistemleri, kullanıcılarına büyük avantajlar sağlamaktadır. Bunlar;

1. Merkezi bir otoriteye bağlı olmayan borsaların oluşumunu sağlar,
2. Paraya dayalı bankacılık sistemlerinin herkes tarafından kullanılmasını sağlar,
3. DeFi sistemi kullanıcıları arasında borç alıp-vermeyi sağlar,
4. Kripto para piyasasına yeni coinlerin sunulmasını destekler ve bunlar için fon toplar,

DeFi sistemleri, aslında bir anlamda bankacılık sistemlerine karşı duyulan güvensizliğin yerini yeniden güvene bırakmasını sağlayan bir sistemdir. 2008 yılında dünya genelinde yaşanan ekonomik krizde, banka sistemlerinin çökebildiği anlaşıldı ve o tarihten bu yana lüks şirketler de dahil olmak üzere küçük ve büyük yatırımcılar, varlıklarını bankalardan çekmeye başladılar. Kripto paraların hayatımıza girmesinden sonra ise işin rengi çok daha fazlasıyla değişti ve yatırım yapmak isteyenler paralarını merkezi otoritesi olmayan kripto paralara bağladılar.

DeFi projeleri, hükümetlerin karşılıksız para basarak insanların elindeki varlıkları bir gecede hiçe sayabilmesi tehlikelerine karşı korur. Özellikle Bitcoin’in de bir DeFi olduğunu hesap ettiğimizde, kullanıcıların Bitcoin’e olan güveni, transfer işlemlerinde üçüncü kişilerin müdahalesinin söz konusu olmaması ve varlıkların gizliliğinin korunabilmesi, DeFi sistemlerine olan güvenin daha da artmasını sağlamıştır.

İlginizi Çekebilir: Binance Vadeli İşlem Nasıl Yapılır?

DeFi sisteminin hayatımıza girmesi ve Blockhain sistemi üzerinden hareket etmesi, finans alanının daha özgür bir hale gelmesini etkilemiştir. Yatırımcılar veya kullanıcılar, herhangi bir üçüncül kişi/kişilerin müdahalesine maruz kalmadan istedikleri gibi transfer işlemi gerçekleştirebiliyor, takas işlemi yapabiliyorlar.

DeFi’nin Dezavantajları Nelerdir?

Elbette geleneksel finans işlemlerinin daha özgür, daha özgün ve güvenilir olmasını sağlayan DeFi sistemlerinin bazı dezavantajları da vardır. Genel amacın geleneksel finans işlemlerini kökten değiştirerek daha özgürlükçü bir finans alanı oluşturma amacı güdülse de DeFi’nin henüz yeni olması, sistemin bazı alanlarında hâlâ açık bulunmasına neden olmaktadır.

DeFi sistemlerinde amaç, dünyadaki her insanın özgür bir şekilde varlıklarını yürütebilmesidir. Ancak sistem henüz çok yeni olduğu için DeFi çok az insan tarafından kullanılmaktadır. Buna ek olarak yapılan işlemlerin çok fazla olması, her bir verinin ayrıca saklanmasını gerektirmektedir. Fakat DeFi sistemlerinde tüm bunları karşılayabilecek bir altyapıdan söz etmek için henüz çok erkendir.

DeFi İle İlgili Aşağıdaki Videoyu İzleyebilirsiniz

DeFi Hakkında Sık Sorulan Sorular