Bebek ve Çocuk Gelişimi Kitap Önerileri

İlk defa annelik duygusunu tadan kişilerin, bebeklerine nasıl davranmaları gerektiği hakkında bilgi sahibi olmaları gerekir. Çocukluk döneminde de bu bilgilerine ek bilgiler ilave etmelidirler. Bu da tecrübe ve okunacak bebek ve çocuk gelişimi kitapları ile elde edilir. 

Bebeklik ve çocukluk yılları insan ömrünün kısa bir dönemini kapsıyor olsa da; bu yıllarda edinilen alışkanlıkların, davranış ve düşünce biçimlerinin büyük bir bölümü insanların bir ömür boyu taşıyacağı kazanımlar. Bu davranış biçimlerinin geliştirilmesi ve üzerine yenilerinin eklenmesi ile birlikte bireylerin karakteristik özellikleri ortaya çıkar.

Karakteristik özellikleri oturmuş bir bireyi ise yanlış davranışları ya da alışkanlıkları konusunda değiştirmek neredeyse imkansızdır. Bu da; bireysel özelliklerin oluşmaya başladığı ilk yıllar olan bebeklik, erken çocukluk ve çocukluk dönemlerini daha da önemli kılar.

Çocuk Gelişimindeki En Önemli Rol “Ebeveynlere” Aittir.

Doğumla başlayan ve her geçen gün yeni öğretilerle karşılaşan bir bireyin gelişimindeki en önemli rol ise ebeveynlere aittir. Ve şu bir gerçek ki; bilinçli ebeveynler tarafından yetiştirilmiş bireyler hayata bakış açıları, özgüvenleri, sosyal ilişkileri, olaylara karşı hâkimiyetleri ve buna benzer daha birçok konuda toplum içinde öne çıkar ve bulundukları ortamda kabul görürler.

Çocuk yetiştirmek gibi son derece zor ve hassas bir konu mevzu bahisken, ebeveynlerin “hata yapma” gibi bir lüksü olmadığından olsa gerek; çoğu zaman doğru bilgiye ya da deneyime ulaşmak için “deneme-yanılma yöntemi” de devre dışı kalır. Bu da anne-babaları ve daha da ötesi anne-baba adaylarını doğruluğuna inandıkları farklı bilgi kaynaklarını değerlendirmeye sevk eder.

Bu kaynaklar arasında; hamilelikten başlayarak ergenliğe kadar uzanan bu zorlu sürecin her aşamasında aklınıza takılabilecek türlü sorulara cevap bulabileceğiniz ve size çeşitli sorunlar karşısında uygulayabileceğiniz çözüm önerileri sunan ebeveyn kitapları ya da başka bir deyişle çocuk gelişim kitapları yer almaktadır. 

Hamilelik ve doğum sürecine dair yazılmış pek çok kitap gibi; çocuk gelişim kitapları, bebek ve çocuk beslenmesi kitapları, çocuk psikolojisi kitapları da bilinçli ebeveyn olabilmek adına kitapların desteğine başvuran bireylerin en çok okudukları kitaplar arasındadır.

En son çıkan çocuk gelişim kitapları bu anlamda ebeveynlerin hemen her tür bilgi ihtiyacını karşılayabilecek çeşitliliği sunmaktadır. Özellikle, çağımız ebeveynlerinin en çok sıkıntı çektikleri konular arasında yer alan ve neredeyse bir sorun haline dönüşen “çocuklara kural koyma”  ve “çocuklarda disiplini sağlama” gibi konulara dair yazılmış pek çok kitap “çocuk gelişimi” ve “rehber kitaplar” adı altında okuyucularla buluşmaktadır.

Çocuk gelişimi ve psikolojisi konusunda bilgili ve tecrübeli uzmanlar tarafından yazılan bu kitaplar üslûp bakımından da son derece yalın ve anlaşılabilirdir. Bu da; okuyanların, okuduklarını tam ve doğru olarak kavrayabilmesi açısından son derece önemli bir ayrıntı tabi ki.

Çocuk Gelişim Kitapları

Kategori ismi sizi yanıltmasın. Aslında Çocuk Gelişim Kitapları Kategorisi altında bulabileceğiniz tüm kitapları okuyanların ortak ve ana hedefi; ebeveyn olarak kendilerini geliştirebilmektir. Yani bu kategoriye “Ebeveyn Gelişim Kitapları Kategorisi” demek de yanlış olmaz.

Peki, neden çocuk gelişim kitapları son dönemde bu kadar çok satılıyor? En çok satılan çocuk gelişim kitapları hangileri ve ebeveynler hangi konularda kendilerini yetersiz hissederek çocuk gelişim kitaplarından destek alıyorlar? İşte tüm bunları yazımızın ilerleyen bölümlerinde bulabilirsiniz.

Ah Şu Ebeveynlik!

Ebeveynlik çok başka bir sorumluluk. Minicik bir bebeğin anne karnında gelişmeye başladığı ilk andan itibaren alınan ve yaşam boyu süren bir sorumluluk. Duygularınızı bir kenara bırakırsanız eğer; içgüdülerden, çevrenin yönlendirmelerinden, gözlemlerimizden ve araştırmalarımızdan harmanlanan bir davranışlar bütünü. Öyle ki; bir yaşamın tüm yükü sizin omuzlarınızda. Onun karakterinin, duygularının, davranışlarının, hayata bakışının, değerlerinin yani sahip olduğu tüm kişisel özelliklerin temelini sizin koyduğunuz taşlar oluşturacak ve çocuğunuz bu temelin üzerine yıllar içinde kendi binasını yani karakterini inşa edecek. O bina sizin yerleştirdiğiniz temele göre şekillenecek.

İlginizi Çekebilir: Çocuk Yetiştirirken Dikkat Edilmesi Gerekenler [10 Altın Kural]

Söz konusu en kıymetlimizin yaşamı olunca; tabi ki bir yerlerde yanlış yapma düşüncesi içimizi bir kurt gibi kemiriyor. Ve nedense, içimizde hep bir yerlerde yanlış yapıyormuşuz, yetersiz kalıyormuşuz gibi bir his beliriyor. Bu his çoğu zaman sadece bir kuruntudan ibaret olsa da; kimi zaman istemeden yanlışlar da yapabiliyoruz. İşte doğrusunun ne olduğunu kestiremediğimiz, ne yapmamız gerektiğini bilemediğimiz ve içinden çıkamayarak tabiri caizse “çuvalladığımızı” hissettiğimiz durumlarda; “üzülme, olur böyle şeyler” diyerek sırtımızı sıvazlayacak bir el bize kendimizi daha az kötü hissettirse de, gerçek bir yardıma çok ihtiyacımız oluyor.

Neden Çocuk Gelişim Kitapları?

Ebeveynlik konusunda yardıma ihtiyaç duyduğumuzda etrafımızda kaynaktan bol bir şey olmuyor. Başta çok kıymetli aile büyüklerimiz, dostlarımız olmak üzere, yakın çevremiz, konu-komşumuz sağ olsunlar fikirlerini bizimle sıkça paylaşıyorlar. Onlar elbette ki tartışılmaz bir iyi niyet içinde bizimle deneyimlerini ve görüşlerini paylaşıyorlar. Fakat bu bilgi karmaşası karşısında biz genellikle imdat çığlıkları atmak istiyoruz itiraf edemesek de.

Bir de internet denen uçsuz bucaksız bir bilgi denizi var tabi ki elimizin altında. Çoğu zaman kim yazmış, neye dayanarak yazmış bilemediğimiz birçok bilginin yer aldığı, hatta kimi zaman hangisi doğru, hangisi yanlış ayırt etmekte zorlandığımız bir bilgi denizi. Bu kafa karışıklığı içinde en çok ihtiyacımız olan şey ise bir uzmandan yardım almak. Bunun da en ulaşılabilir, en hesaplı ve en güvenilir yollarından biri Çocuk Gelişim Kitapları. Tabi, tüm gelişim kitaplarında olduğu gibi gerçekten bu konuda bilgili bir kalemden çıkmak şartı ile…

İlginizi Çekebilir: En İyi 10 Çocuk Kitapları: Çocuklara Kitap Okuma Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır?

Doğru Kitap Hangisi?

Bir kitapevine ya da bir kitap satış sitesine girdiğinizde çocuk gelişim kitapları kategorisinde karşınıza çıkacak olan kitap çeşitliliğinin gerçekten başınızı döndürebilecek düzeyde olduğunu hemen fark edersiniz. Hamilelik döneminden tutun da ergenlik dönemine kadar bir ebeveynin destek almak isteyeceği hemen hemen her konu üzerine yazılmış envai çeşit kitap rafları süslemektedir. Çünkü ebeveynler çocuk yetiştirme sürecinde farklı birçok sorunla karşılaşabilir ya da bir uzmanın bilgisine ihtiyaç duyabilirler. Bu da çocuk gelişim kitaplarındaki çeşitliliğin nedenini basitçe açıklamaktadır. Çeşitlilik arttıkça ebeveynler için farklı görüşleri değerlendirme ve kendilerine en yakın buldukları yöntemi hayata geçirebilme olanağı da artmaktadır. Fakat bu çeşitlilik kimi zaman da zaten kafası son derece karışık olan ebeveyn için olayı bir kaosa dönüştürebilir. Bu tür zamanlarda da genellikle “en çok satan çocuk gelişim kitapları”, “en iyi çocuk gelişim kitapları”, “çocuk gelişim kitabı tavsiyeleri”, “ebeveynler için tavsiye edilen kitaplar” gibi pek çok istatistik ve değerlendirme, başvurulan seçim kriterleridir. Bu bilgiler değerlendirilirken her ne kadar ebeveynler belirli dönemlerde benzer sorunlar yaşasalar da herkes için aynı çözümün geçerli olmayacağı da göz ardı edilmemesi gereken bir ayrıntıdır.

Mutlu Bebek = Mutlu Ebeveyn

Yeni ebeveynlerin başucu kitapları olan bebek gelişim kitapları; hem bebeğinizin gelişimini takip edebilmenizi hem de 0-2 yaş arasında karşılaşabileceğiniz sorunlar hakkında fikir sahibi olmanızı sağlayacaktır. Özellikle de bebeklik döneminde çok sık yaşanan gaz sancısı, uyku düzeni, yeme alışkanlığı, ek gıdaya geçiş, diş çıkarma, tuvalet eğitimi gibi sorunlar karşısında pek çok ebeveyn bebek gelişim kitaplarını yararlı bulmaktadır.

Son derece başarılı bir çocuk doktoru, aynı zamanda da bir Çocuk Gelişim Uzmanı olan Harvey Karp tarafından yazılan ve Yakamoz Yayıncılık tarafından basılan “Mahallenin En Mutlu Bebeği” bu kategorinin en dikkat çekici kitaplarından biridir. Adı gibi olumlu etkileri de ebeveynler arasında kulaktan kulağa yayılan bu kitap sayesinde bebeğinin gaz sancısı, karın ağrısı, ağlama krizleri, uyku düzensizlikleri gibi problemleriyle nasıl baş edebileceğini öğrenen ebeveyn sayısı tahmin edebileceğinizden çok daha fazladır. Kitabında yer alan ve bebeklerin en zorlu dönemlerinden olan ilk üç aylık evreyi rahat geçirmeleri için tavsiye ettiği 5 basamaktan oluşan teknik sayesinde binlerce bebek mahallenin en mutlu bebeği olabilmiştir. Dolayısıyla ebeveynleri de mahallenin en mutlu ebeveynleri.

Bir çok sitede bulabileceğiniz Dr. Janet Krone Kennedy tarafından yazılan “Bebeğiniz Mışıl Mışıl Uyusun”, Esra Teymur Şimşek’in deneyimleriyle size ışık tutacağı “Adım Adım Uyku Eğitimi” pek çok ebeveyn için kurtarıcı niteliğinde kitaplar kesinlikle.

İlginizi Çekebilir: Çocuğunuza Sınır Koyma 1 Kitap Özeti [Detaylı İnceleme]

Pozitif Disiplin

Hepimiz çocuklarımızı özgüveni yüksek, başarılı, saygılı, seçkin, sağlıklı iletişim kurabilen, toplumsal kurallara uyan kısacası “mükemmel” bir birey olarak yetiştirmeyi hayal ediyoruz. Fakat bunun için kimi zaman biz doğru yöntemleri uygulayamıyoruz kimi zaman da çocuklarımız uyguladığımız yöntemlere cevap vermiyor. Bu da bizi zaman zaman içinden çıkılması zor durumlara sürüklüyor ve biz hiç istemediğimiz halde çocuğumuza karşı duygusal, fiziksel ya da psikolojik şiddet uygulamaya varacak kadar kendimiz kaybediyoruz. Oysa ebeveyn olmayı heyecanla beklerken, onu ninnilerle uyuturken, mini mini adımlarını sayarken çocuğumuzla bu tür sorunlar yaşayabileceğimiz aklımızın ucundan dahi geçmemişti.

Üzülmeyin, çünkü bunu yaşayan tek ebeveyn siz değilsiniz. Zaman zaman pek çoğumuz öfkemize yeniliyor, sakinliğimizi kaybediyor ve sabır sınırlarımızın taştığını hissediyoruz. Sakinleştiğimizde ise elimizde kalan tek şey derin bir üzüntü ve pişmanlık oluyor.

“Neden o kadar öfkelendim ki, daha sakin davranabilirdim.”,“ben nasıl çocuğuma karşı bu kadar tahammülsüz oldum?”, “bugünden itibaren ona hiç kızmayacağım, sesimi yükseltmeyeceğim, daha sabırlı, anlayışlı ve sevgi dolu bir anne/baba olacağım.”gibi cümleler kurmayan var mı aramızda?

Bu tür durumlarda hatayı ilk olarak kendimizde arıyoruz. İşin gerçeği hata demeyelim ama bu tür durumların mimarı gerçekten de biz ebeveynleriz. Çocuklarımızı yeterince anlayamıyor, onunla ortak bir dil geliştiremiyor, tutarsız ya da aşırı davranışlarımızla çocuklarımızı bir belirsizliğe sürüklüyor, onu disipline etmek için kullandığımız gerek üslup gerekse cezalarla durumu daha da vahim hale getiriyoruz.

Sonuç

İşte burada son dönemlerin en yaygın yöntemlerinden biri olan “pozitif disiplin” devreye giriyor. Öncelikle pozitif disiplin nedir, isterseniz ona bir değinelim.

Pozitif disiplin, çocuğumuzun eğitimi sırasında ona saygı ve sevgi göstermek, hatalarını düzeltmesini telkin ederken sevgi dolu bir dil kullanmak, iyi davranışlarını ödüllendirerek onu teşvik etmektir. Pozitif disiplin her yaştaki çocuğa, her türlü durum için uygulanabilir. Ve deneyenlerin yorumlarından yola çıkarak pozitif disiplinin çocuklar üzerindeki etkilerinin son derece olumlu olduğu da rahatlıkla söylenebilir.

Son dönemde çocuk eğitiminde en popüler yöntemlerden biri olan pozitif disiplin üzerine yazılmış çocuk gelişim kitaplarının sayısı da oldukça fazladır. Jane Nelsen, Lynn Lott ve H. Stephen Glenn’in birlikte çalışmaları sonucu ortaya çıkmış “Çocuk Eğitiminde Pozitif Disiplin”, Prof. Dr. Alan E. Kazdin tarafından yazılan “A’dan Z’ye Pozitif Çocuklar Yetiştirme”, Elizabeth Pantley’in yazdığı “Çocuğunuzla İşbirliği Yapın” ve bunlar gibi daha pek çok kaliteli ve güvenilir yayın ebeveynler tarafından yol gösterici kitaplar olarak değerlendirilmektedir. Bu kitaplardaki yöntemleri başarı ile uygulayan ebeveynlerin çok büyük bir bölümü çocuklarıyla yaşadıkları öfke nöbetleri, yalan söyleme, tek çocuk sendromu, kardeşler arası kıskançlık, sorumluluklarını yerine getirmeme, söz dinlememe, uyku düzensizliği, ders çalışmama/ödev yapmama gibi pek çok sorunu aşabilmişlerdir.

Sık Sorulan Sorular

Bu Video İşinize Yarayabilir!